AFM-rapport: read between the lines!

AFM, Rentederivaten, Renteswaps, risicoprofiel

In het rapport van AFM  “Aanbevelingen Rentederivatendienstverlening; voor een passende dienstverlening aan het niet-professionele MKB” geeft AFM ‘handvatten voor een passende dienstverlening’. Die is bedoeld als leidraad voor banken (‘beleggingsondernemingen’)die derivaten verkopen aan het niet-professionele MKB.

In eerste instantie lijkt het dat in dit rapport een heleboel open deuren worden ingetrapt. Bijvoorbeeld: “Rentederivaten moeten op een zorgvuldige manier met de klant worden afgesloten.” Maar ook: “Handelen in het belang van de klant gaat soms verder dan de wettelijke verplichting.” Je kunt zeggen dat een MKB’er met dit soort uitspraken niets kan. Die had waarschijnlijk liever steviger uitspraken en maatregelen van AFM richting de banken gelezen. En bovendien had diezelfde MKB’er verwacht dat AFM veel meer aandacht zou geven aan het oplossen van bestaande problemen rondom derivaten, in plaats van zich te richten op aanbevelingen voor de toekomst.

Toch lees ik dit rapport, in tweede instantie, met andere ogen. Het feit dat AFM het nodig vindt om al die open deuren in te trappen, zegt genoeg. Als uit het onderzoek van AFM bijvoorbeeld was gebleken dat alle banken met volle overgave in het belang van de klanten haden gehandeld, dan hadden we deze aanbeveling niet teruggevonden in dit rapport. Het feit dat die open deuren allemaal met naam en toenaam worden genoemd, geeft aan dat er op al die vlakken serieuze tekortkomingen zijn geconstateerd. Vaak wordt gezegd dat je het verleden moet kennen, om het heden te begrijpen; met dit rapport is het net andersom. Met die invalshoek is dit rapport ook te beschouwen als een eerste inhoudelijke erkenning van (de omvang van) bestaande problemen. En biedt het daarom ook handvatten naar lopende en reeds afgelopen zaken.